تاریخ فلسفه اسلامی

دکتر چاوشی در این درسگفتار ۸ جلسه‌ای، براى ورود به موضوعات تاریخ فلسفه و طرح آراء و افکار فیلسوفان مسلمان، نخست مباحث مقدماتى را مطرح می‌کند. مسائلى از قبیل معناى تاریخ فلسفه، تعریف فلسفه، تعریف متافیزیک، تمایز فلسفه و متافیزیک، مباحثى در باب فلسفه اسلامى و موضوعاتی از این دست. پس‌ازآن به توصیف اندیشه فلاسفه اسلامی، نقاط بزنگاه فکری هر یک از این اندیشه‌ها، و ارتباط این اندیشه‌ها با یکدیگر و همچنین ارتباطشان با مدرنیته می‌پردازد.

سؤالاتی همچون مدرنیته چیست؟ فلسفه اسلامی در کجای این عالم قرار دارد؟ فلسفه اسلامی به چه کار می‌آید؟ پرسش‌هایی هستند که در این دوره بدان‌ها پرداخته خواهد شد.

فلسفه اسلامی چیست؟

دکتر چاوشی معتقد است فلسفه اسلامی نه از کِندی، که از فارابی آغاز می‌شود. فلسفه اسلامى نوعی تفکر خاص است که حول محور «خلقت» شکل گرفته است. برخلاف دیگر فلسفه‌ها که اصولاً به این مقوله بی‌توجه‌اند. چگونگی خلقت و انتشاء موجودات از حضرت حق پرسش اصلی و مشترک همه فلاسفه اسلامی است. بدین معنا فلسفه اسلامی نه در ذیل فلسفه نوافلاطونی می‌گنجد و نه در ذیل فلسفه قرون وسطی.

فلسفه اسلامی به چه کار می‌آید؟

به عقیده دکتر چاوشی فلسفه اسلامی هم‌اینک در زندگی ما جریان دارد. برخلاف تفکر رایج که فلسفه غرب را به زندگی روزمره نزدیک‌تر دانسته و فلسفه اسلامی را امری انتزاعی تلقی می‌کند؛ باید گفت که دقیق ترین گزارش از زندگی ما را فقط در فلسفه صدرا می‌توان دید. مشروطه و روشنگری در ایران ذیل تفکر صدرایی شکل گرفته است. فلسفه صدرا صورت فرهنگی ما و تفکر ماست.